Jul 15, 2010

Phỏng vấn một copywriter

Một ngày làm việc của bạn diễn ra như thế nào?

Mỗi sáng, trước khi đến công ty, mình đứng trước gương và tự hỏi chẳng biết tối qua uống cái quái gì mà ý tưởng bay đi hết, giờ ăn nói sao với sếp? Thế là công cuộc tìm kiếm ý tưởng lại bắt đầu, đôi khi đến tận nữa đêm. Phòng sáng tạo nơi mình làm việc ai bước vào cũng khiếp. Tiếng đàn bắt nhịp cho tiếng thét, giọng nam cao vừa dứt là nữ lùn xong vô, cả một liveshow suốt 8 giờ làm việc. Có điều, mỗi khi mình cất giọng là cả đám van lạy xin đừng hát nữa, Vietnam Idol chưa chắc hài hơn ông. Sau bao nhiêu giây phút thảnh thơi là bấy nhiêu nhọc nhằn. Thức suốt đêm để hoàn thành mẫu thiết kế, tranh luận từng từ với giám đốc sáng tạo để bảo vệ chính kiến, nước mắt đầy mi khi khách hàng bác bỏ một ý tưởng. Nhờ đó mà mình trưởng thành hơn, kiên nhẫn hơn, bớt nữ tính hơn.

Bạn tìm nguồn cảm hứng ở đâu?

Khi quảng cáo cho sản phẩm, mình trải nghiệm nó; khi quảng cáo cho một người, mình ăn ngủ với họ. Để tìm ý tưởng quảng cáo cho một loại kem (cà lem), trong 4 ngày liền mình xử hơn 20 cây đủ mùi, tròn méo các kiểu. Khó khăn nhất là quảng cáo cho một hãng xe du lịch. Mình chưa có bằng nên không thể lái, chỉ dám xoay xoay vô lăng, rồi bóp kèn. Nghề của mình không cho phép nằm chờ cảm hứng đến mà phải ép cảm hứng tìm đến với mình. Có tìm sẽ ra. Mình thường bắt đầu từ cây bút chì và tờ giấy trắng. Hết tờ này đến tờ khác, hết ngày đến đêm, khi đầu óc nổ tung thì dừng lại.

Thế bộ phận mỹ thuật đâu, chẳng lẽ thấy chết mà không cứu?
Ý tưởng mình, mình yêu. Người yêu mình, mình giữ.

Mối quan hệ giữa bộ phận viết lời và mỹ thuật trong quảng cáo như thế nào?
Bản thân mình là người viết lời nhưng vẫn cố học đôi điều về mỹ thuật mặc dù vẽ con rồng và con giun không khác mấy. Ngược lại, bộ phận mỹ thuật càng phải hiểu rõ về lời quảng cáo. Thiết kế quảng cáo đơn giản chỉ là mối quan hệ giữa từ ngữ và hình ảnh. Một mẫu quảng cáo tốt phải là sự kết hợp nhịp nhàng giữa từ ngữ và hình ảnh giúp ý tưởng thăng hoa, là cuộc hôn phối thành công giữa kỹ năng hùng biện và góc nhìn nghệ thuật giúp chuyển tải thông điệp. Dù là quảng cáo loại nào thì người viết lời cũng phải chọn lọc từng từ rất cẩn thận và người thiết kế tìm cách thể hiện một cách thông minh. Tuy nhiên, vẫn có ngoại lệ như mẫu quảng cáo dưới đây. Không cần lời vẫn hiệu quả, không la to vẫn gây chú ý.



Bạn đến với công việc viết lách từ khi nào?

Hơn 15 năm. Khi còn đeo khăn quàng đỏ, mình đã tham gia viết bài cho báo teen. Lớn lên một chút, mình cộng tác với một số tạp chí adult. Suốt 15 năm qua, chưa nơi nào đồng ý đăng bài của mình. Thế là mình thử nhảy vào viết lời quảng cáo, và thành công. Giờ bài của mình đã được đăng báo cho người ta gói xôi. Thấy cũng tội mà thôi cũng kệ. Miễn giúp được ai là mình vui rồi. Thật ra viết quảng cáo không phải là công việc nhàn nhã và dễ dàng như ăn xôi, mặc dù đôi khi nó đúng là như vậy. Bạn, chỉ với từ ngữ trong tay, phải viết làm sao cho người khác bật khóc, bật cười. Phải viết làm sao để người khác dừng lại, tin tưởng. Nếu không có nước mắt trong bạn thì đừng hy vọng có nước mắt nơi người khác. Nếu không tin vào từ ngữ của mình thì đừng hy vọng người tiêu dùng tin vào quảng cáo của bạn. Sức mạnh của ngôn từ có nhiều điểm tương đồng với vẻ đẹp con gái. Một khi đào đúng mạch thì thôi rồi lượm ơi!!!

Theo bạn, điều gì tạo nên một người viết lời quảng cáo cừ khôi?

Liên tục nảy sinh những ý tưởng mới lạ. Tâm hồn bay bổng như cánh diều no gió. Bậc thầy về khả năng sử dụng ngôn từ. Thiếu một trong ba, thật khó đi xa. Mình là người nói nhanh nhưng viết chậm. Viết một dòng thì xóa hơn nữa, 5 từ bỏ hết 3, đôi khi loay hoay mấy ngày chỉ viết đúng một câu tựa. Ngày nay, quảng cáo đã thay đổi khá nhiều đòi hỏi người viết lời phải có khả năng làm chủ nhiều dạng văn bản khác nhau từ một bài thơ, cột báo cho đến một câu chuyện kể, lời hát.

Thành công lớn nhất của bạn cho đến lúc này là gì?

Mình đủ tiêu chuẩn lái xe máy chở gái dạo phố. Thước đo thành công mỗi người mỗi khác, mỗi thời điểm mỗi khác. Trong quảng cáo, không có chỗ cho chủ nghĩa cá nhân, càng không có chỗ cho người không tôn trọng tập thể. Hiện tại mình đang phổ nhạc một số bài thơ Haiku trước đây viết tặng bạn gái. Cô ấy cho biết nếu không thành công, những hẹn hò từ nay xin khép lại. Bản thân mình có thể sống không cần tình yêu nhưng không thể thiếu xôi thịt. (Gia đình cô ấy có tiệm xôi thịt khá tai tiếng ở Sài Gòn, không thua đặc sản bún mắng, cháo chửi đất Hà Thành)

Với những bạn trẻ ước mơ trở thành người viết lời quảng cáo, bạn muốn nhắn gì đến họ?

Nếu là trai tự tin, thông minh, giàu nữ tính hoặc gái lang thang, dịu dàng, giàu tưởng tượng, bạn có tố chất để làm nghề này. Hãy tóm lấy cơ hội như tóm cổ gà.
Thực hiện: butchi - Openshare.com.vn

No comments:

Post a Comment