Từ đầu năm 2009 đến này, các cơ quan chức năng liên tục tiến hành kiểm tra vấn đề bản quyến phần mềm trên máy tính của các cơ quan doanh nghiệp. Điều này đã tạo nến một làn sóng mới về việc thay đổi thói quen sử dụng bộ phần mềm văn phòng Microsoft bấy lâu nay sang bộ phần mềm văn phòng mã nguồi mỡ OpenOffice. Liệu điều này có tạo nên một “cuộc cách mạng” trong ứng dụng văn phòng tại Việt Nam hay không?
Cuộc nổi dậy đồng khắp
Nhiều năm qua, toàn thế giới đã và đang sử dụng các bộ phần mềm văn phòng để làm việc, trong đó bộ phần mềm văn phòng Microsoft Office chiếm thị phần gần như tuyệt đối. Địa vị thống trị độc quyền của Microsoft được thực hiện thông qua một hệ thống chính sách về giấy phép bản quyền sử dụng phần mềm với giá cắt cổ mà ngay cả các quốc gia phát triển cũng không chấp nhận nổi. Việt Nam đã chính thức gia nhập WTO, điều này cũng đồng nghĩa với việc phải tôn trọng các cam kết quốc tế về quyền sở hữu trí tuệ trong đó phần mềm là lĩnh vực cam go nhất. Cộng đồng sử dụng máy tính Việt Nam đang phải đối mặt với việc phải trả chi phí hàng tỷ USD và có thể còn nhiều hơn nữa cho các phần mềm Windows và Office.
Địa vị thống trị này hiện đang bị lung lay bởi định dạng tài liệu mở – ODF. ODF là hoàn toàn mở, có sẵn, trung lập và không phụ thuộc vào nhà cung cấp nào. Nó làm cho các tài liệu văn phòng có thể mở được, trao đổi được và lưu trữ được trong mọi bộ phần mềm văn phòng khác nhau mà không bị phụ thuộc vào bộ phần mềm văn phòng nào sinh ra các tài liệu đó. Nó kích thích sự cạnh tranh và đổi mới. Và điều này đương nhiên không phải là mong muốn của Microsoft.
Cuộc chiến bắt đầu từ việc Microsoft cũng đưa ra một định dạng OOXML riêng của mình. Nhưng chiêu bài “Phần mềm tự do nguồn mở vi phạm 235 bằng sáng chế của Microsoft” đã không đe dọa nổi các hãng hỗ trợ phần mềm tự do nguồn mở lớn như Red Hat, Canonical hay Mandriva, mà ngược lại nó bị các hãng này thẳng thừng từ chối và nó chỉ làm cho chân tướng bảo vệ lợi ích độc quyền không vì người tiêu dùng của Microsoft càng lộ rõ hơn bao giờ hết với toàn thế giới. Hiện đã có tới hơn 30 ứng dụng khác nhau, kể cả các ứng dụng thương mại lẫn tự do nguồn mở trên thế giới sử dụng định dạng ODF, trong khi định dạng OOXML chỉ một mình Microsoft có và không thể làm việc toàn phần được với bất kỳ sản phẩm nào khác, nó khoá trói mọi người sử dụng vào chỉ Microsoft.
Giao diện Writer - Tương đương Word trong MS Office
Có thể nói, chưa bao giờ trong lịch sử mà làn sóng các chính phủ, doanh nghiệp và người dân trên toàn thế giới đấu tranh để phản đối OOXML lại rộng khắp và khốc liệt như bây giờ. Cũng chưa bao giờ trong lịch sử mà làn sóng chuyển đổi sang sử dụng hệ điều hành nguồn mở Linux (đương nhiên sẽ chạy cùng với bộ phần mềm văn phòng nguồn mở như OpenOffice) lại mạnh mẽ và rộng khắp như bây giờ, khi mà 2 trong số 5 hãng cung cấp máy tính hàng đầu thế giới là Dell và Lenovo đã và đang gặt hái những thành công và mở rộng thị trường của họ với các máy tính cá nhân cả để bàn lẫn xách tay cài đặt sẵn các hệ điều hành Linux. Cuộc nổi dậy đồng khắp này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng, mở ra một thời kỳ mới có lợi đối với thế giới phần mềm tự do nguồn mở, đặc biệt có lợi cho các quốc gia đang phát triển, trong đó có Việt Nam.
Giao diện Calc - Tương đương Excel trong MS Office
Open Office 3.0 đã sẵn sàng đối đầu với Microsoft Office
Open Office 3.1 sẽ là lựa chọn đầu tiên nếu bạn là người dùng Windows muốn thay thế Microsoft Office. Bộ phần mềm văn phòng này tuơng thích với văn bản của Microsoft Office, đủ sức thoả mãn các tác vụ văn phòng từ cơ bản đến trung cấp, và tất nhiên, hoàn toàn miễn phí. Có thể dễ dàng nhận ra một số cải tiến của OpenOffice 3.1, tuy nhiên những thay đổi quan trọng nhất của trình ứng dụng văn phòng đang trên đường thay thế MS Office lại "ẩn mình" trong cấu trúc thiết kế.
Giao diện Impress - Tương đương Powerpoint trong MS Office
OpenOffice.org 3.1 là bộ công cụ ứng dụng văn phòng gồm hàng loạt trình xử lý như Writer (xử lý văn bản), Calc (bảng tính), Impress (trình chiếu) và Base (quản lý cơ sở dữ liệu). So với bộ ứng dụng của “gã nhà giàu” Microsoft, OpenOffice thiếu ứng dụng xử lý email như Outlook, tuy vậy, nó vẫn có thể thay thế hoàn hảo cho MS Office. Ngoài ra, điểm quan trọng nhất là OpenOffice hoàn toàn miễn phí, hỗ trợ đa nền tảng từ Linux, Mac OS X, Solaris và Windows. OpenOffice cũng có hàng loạt phiên bản với ngôn ngữ hiển thị được bản địa hoá.
Phiên bản mới nhất 3.1 của phần mềm mã nguồn mở duy nhất "dám" đối đầu với Microsoft Office không hào nhoáng, bóng bẩy, nhưng cung cấp đầy đủ chức năng cần thiết với tốc độ đáp ứng làm người dùng hài lòng. Có tới 80% số lần download xuất phát từ các máy tính hoạt động trên hệ điều hành Windows, giúp gói ứng dụng văn phòng nguồn mở đạt được thành công vượt mong đợi dù website hỗ trợ tải gặp trục trặc trong vài ngày.
Nhược điểm lớn nhất của OO 3.0, cũng như các phiên bản trước là giao diện: khá đơn điệu, không đẹp mắt như Office 2007. OO cũng thiếu vài chức năng cao cấp của đối thủ, như QuickParts (tận dụng các đoạn văn được sử dụng nhiều trong email và văn bản), cũng như không có sẵn nhiều biểu mẫu để lựa chọn. Menu của Open Office được thiết kế dạng truyền thống, có thể khiến người dùng quen với Word 2007 không hài lòng do thiếu "ribbon" tự thay đổi menu công cụ tuỳ theo ngữ cảnh sử dụng.
Vì vậy, dù miễn phí và hoạt động ổn định, OpenOffice.org chưa phổ biến do mọi người lo ngại sự thiếu tương thích giữa các tài liệu được khởi tạo trên ứng dụng này và trên sản phẩm của Microsoft. OpenOffice.org 3.0 hiện có thể mở tất cả các định dạng file Office, kể cả bản mới nhất Office Open XML (docx, .xlsx, .pptx...) nhưng chưa thể save (chỉnh sửa và lưu) file này.
Mặc dù vậy, với lần cải tiến này, OpenOffice tiếp tục tiến một bước dài trên hành trình chinh phục người dùng gỡ bỏ MS Office đắt đỏ. Trong thời kì kinh tế suy thoái, tiết kiệm luôn là một giải pháp quan trọng, vai trò của OpenOffice trong giới người dùng doanh nghiệp càng quan trọng hơn bao giờ hết. Có thể nói OpenOffice đã sẵn sàng “đả bại” MS Office. Người dùng quan tâm có thể tải về tại địa chỉ: http://download.openoffice.org/
Thanh Thúy
No comments:
Post a Comment