Jun 25, 2008

Mạng xã hội Việt – cơ hội và thử thách


1. Bùng nổ mạng xã hội Việt

Mặc dù mạng xã hội chỉ mới xuất hiện vài năm trở lại đây ở Việt Nam nhưng không còn xa lạ gì đối với cộng đồng blogger Việt. Từ khi xuất hiện, gần như Yahoo 360 chiếm độc quyền. Cho đến khi Yahoo 360 bị lỗi thì các công ty đầu ngành trong lĩnh vực CNTT ở Việt Nam cũng tỏ ra khá nhanh nhạy với miếng bánh béo bở này. Kết quả là sự ra đời rầm rộ như nấm mọc sau mưa của các mạng xã hội thuần Việt. Những website đại diện cho trào lưu web 2.0 này đã thu hút hàng trăm ngàn bạn trẻ tham gia bàn tán, chia sẻ sôi nổi các thông tin, tình cảm và giải trí.

Nếu làm phép liệt kê nho nhỏ có thể thấy Yahoo 360 chỉ còn là một nhánh nhỏ trên cây mạng xã hội ở Việt Nam. Thử điểm mặt những mạng xã hội hiện có tại Việt Nam sẽ thấy. Cơ man nào là Clip.vn - chia sẻ video; Cyworld.vn – trang trí nhà, nuôi vật ảo, xây dựng nhóm bạn giao lưu; Yobanbe.zing.vn với YoBlog, YoGiải trí, Video và YoPhoto; Timnhanh.com với Blog Cafe, chia sẻ âm nhạc, video, xây dựng diễn đàn với khả năng cá thể hoá cao; Tamtay.vn – nơi giao lưu hội ngộ bạn cũ, lưu giữ kỷ niệm…và còn là những ChaCha.vn,FaceViet.com,CyVee.com,Ngoisaoblog.com,HenAnTrua.com,Chuyendong.vn, Zooz.vn... Đây được xem là dấu hiệu thể hiện sự "bùng nổ" của các mạng xã hội Việt, nơi gặp gỡ và giao lưu đầy hấp dẫn, tiện ích của giới trẻ Việt Nam thời hiện đại. Tuy nhiên, khả năng thành công của các mạng xã hội tại Việt Nam ra sao thì vẫn còn là câu hỏi lớn.

2. Cuộc đua không khoan nhượng

Mới đây dân cư mạng lại kháo nhau về một cuộc di dân mới sang Yahoo Plus. Tung ra Yahoo!360 Plus để khẳng định vị trí độc tôn, không ngoại trừ việc Yahoo có tham vọng “đè bẹp” các mạng xã hội Việt. Sự trở lại của Yahoo Plus sẽ lấy mất cơ hội mà mạng xã hội Việt đang ngấp nghé nắm giữ kể từ khi Yahoo 360 bị bỏ ngõ? Trước thách thức đó mạng xã hội Việt cần phải có những chiến lược mới cho bước đường đi của mình, làm thế nào thu hút lượng người có thói quen sử dụng Yahoo hoặc các mạng xã hội ảo khác.

Hiện tại ngoài những tính năng hữu ích hơn mạng xã hội Yahoo như: chèn hình ảnh trực tiếp vào bài viết mà không cần phải qua các bên trung gian, chức năng cài đặt giúp người viết có thể phân loại bài viết của mình, tự động cập nhật entry từ Yahoo 360 và ngược lại… thì các mạng xã hội Việt Nam cũng có nhiều tính năng nổi trội và đa dạng hơn, tạo điều kiện để giới trẻ có thể tiếp cận với những ứng dụng mới nhất của một mạng xã hội quốc tế. Gần đây các hoạt động offline được tổ chức thường xuyên, tạo sự gắn kết trong cộng đồng dân cư ảo đưa họ xích lại gần nhau trong cuộc sống thực tế.

Tiêu biểu là mạng xã hội Việt chuyendong.vn với rất nhiều buổi offline lớn nhỏ và đầy ý nghĩa. Các thành viên của chuyendong.vn cũng năng động như chính cái tên của mạng xã hội này. Từ khi ra đời vào cuối năm 2007, chuyendong.vn đã tổ chức rất nhiều buổi offline chụp ảnh để trang trí blog, offline chuyển động Idol để thi hát karaoke giữa các thành viên… Có những cuộc gặp gỡ đơn giản chỉ là cuối tuần “trà đá” đến những lần tổ chức quyên góp sách hoành tráng cho ngày khai trường sắp tới… thì các thành viên cũng đều tập trung đông vui và chính vì thế ngày càng gắn kết với nhau nhiều hơn. Hình thức offline này được tận dụng tối đa để thu hút và giữ chân các thành viên.

Thậm chí tạo ra nhiều cuộc thi để blogger có thể phát huy khả năng sáng tạo của mình: Mạng Tìm Nhanh có một số sân chơi ca nhạc dành cho các thành viên, Ngoisaoblog đã tổ chức cuộc thi NgoisaoBlog thu hút khá đông bạn trẻ tham gia vào cuối năm 2007... Các hoạt động nói trên là một ưu thế vượt trội mà những nhà cung cấp Việt Nam có thể làm được dễ dàng so với nhà cung cấp nước ngoài.

Mạng xã hội Yobanbe thì lại tổ chức giao lưu gặp gỡ và chia sẻ kinh nghiệm qua cuộc thi “Phù Thuỷ Theme” – thiết kế themes trang trí cho blog, cơ hội thể hiện tài năng và cả cái tôi lớn của mình. Cuộc thi được phát động từ cuối 2007 đến đầu 2008, tổng giá trị các giải thưởng lên đến 3000 USD. Ở cuộc thi một hattrick được lập bỡi bạn Trần Hữu Khoa, thí sinh dự thi của 3 kỳ rinh về 3 giải thưởng với tổng giá trị 450 USD về mình. Tâm sự về cuộc thi và giải thưởng, Khoa chia sẻ: “Yo luôn mang đến cho Yoer nhiều thông tin, và những cuộc thi thật hữu ích. Khoa hiện là Sinh Viên của trường Kiến Trúc, thế nên rất ham thích thiết kế và sáng tạo ý tưởng với art và desgin. Khoa trở thành thành viên của Yobanbe từ những ngày Yo mới trình làng teen Việt, kể từ khi cuộc thi phát động Khoa đã hồ hởi tham gia, đạt về nhiều giải thưởng trong hôm nay Khoa rất vui mừng. Yo quả là sân chơi mới của tất cả teen Việt hiện nay” .

Không chỉ dừng lại ở đó, được biết mạng xã hội Yobạnbè cũng đang xây dựng một kế hoạch để trả nhuận bút cho blogger có thể dựa vào mức độ quan tâm của người đọc thông qua số lượng người truy cập (page view) hoặc các lời bình luận (comment) đối với các blog entry. Một hình thức khá mới mẻ nhằm thu hút sự sáng tạo nhiệt tình của blogger. Ngoài ra, cuối tháng 6/2008 Yobanbe đã ra mắt phiên bản cải tiến với một số thay đổi hữu ích cả về giao diện lẫn chức năng. Theo đó, mạng xã hội Yo có giao diện bắt mắt hơn, các module cũng được bố trí lại cho hợp lý, cùng với việc cho ra đời 2 chức năng mới Yo Giải trí và Yo Photo.

Tìm Nhanh thì đang hướng tới việc thành lập một cộng đồng tích hợp tối đa hóa các tiện tích có sẵn trên timnhanh.com như blog, nhạc, video, forum. Trong khi yahoo plus có thể chèn hình ảnh trực tiếp vào các blog sắp tới thì những người dùng Timnhanh còn có thể chèn video, nhạc ngoài những chưc năng như yahoo plus.

Như vậy, có thể thấy cuộc chiến tranh giành thị phần giữa các mạng xã hội Việt đang rất gay go và quyết liệt. Các nhà phát hành luôn tạo điều kiện và liên tục refesh mình để thu hút và giữ chân các thành viên. Nhưng suy cho cùng thì dự cạnh tranh này cũng nhằm tạo nên một cộng đồng mạng xã hội phát triển, phong phú và đa dạng hơn.

*** Một vài đánh giá:

YoBanBe (yobanbe.zing.vn) 

Ưu điểm: Thể hiện một bộ mặt chuyên nghiệp về thiết kế với nền màu xanh lá cây, các đường nét nhã nhặn. Tốc độ và tính ổn định của các chức năng rất tốt chứng tỏ có sự đầu tư sâu về công nghệ. Nhiều chức năng hay, phù hợp với cách sử dụng của người Việt.

Nhược điểm: Khá giống với Yahoo!360 về mặt bố cục và chức năng. Kết quả là khả năng tùy biến giao diện cũng bị hạn chế.

Nhận xét: Các chức năng không quá rườm rà và rất hợp với cách sử dụng mạng xã hội của người Việt.


CyWorld (www.cyworld.vn)

Ưu điểm: Cyworld mang một phong cách rất riêng và rất Hàn Quốc. Điểm độc đáo là ở mức độ tùy biến mà trang web cung cấp cũng như mô hình kinh doanh độc đáo và cực kỳ “lời” của nó. Hoạt động gần như game online.

Nhược điểm: Kiểu xã hội ảo này còn khá xa lạ với người Việt. Người dùng phải trả tiền cho mọi thứ, trong khi thói quen của người dùng Internet ở Việt Nam là "free".
Nhận xét: Đây là một mạng xã hội đã được thử thách cả về mặt công nghệ lẫn ý tưởng. Có lẽ CyWorld sẽ rất được ưa chuộng trong cộng đồng tuổi teen và đặc biệt là nhưng ai yêu thích phim Hàn Quốc.


CyVee (www.cyvee.com) 

Ưu điểm: Không quá màu mè, hệ thống tương đối ổn định, giao diện sáng sủa, chức năng tốt. Khá ấn tượng với các chức năng tạo hồ sơ .

Nhược điểm: Có nhiều chức năng khác nhau nên chưa nêu bật mảng mạng xã hội. Sau khi gửi bài viết thì không có khả năng chỉnh sửa lại. Buộc phải là thành viên của hội nhóm thì mới được bình luận.

Nhận xét: Có thể thấy CyVee hướng vào đối tượng khác hẳn so với các mạng xã hội khác. Nhìn chung họ thường là những người chuyên nghiệp muốn dùng web như một nền tảng để chia sẻ kinh nghiệm và thiết lập các mối quan hệ nghề nghiệp.


VietSpace (www.vietspace.net.vn) 

Ưu điểm: VietSpace cho phép thêm vào không gian của bạn nhiều module với các chức năng khác nhau, giao diện cũng có thể tùy biến ở mức tương đối cao.

Nhược điểm: Website dùng màu sắc thiếu thống nhất và thiết kế không đẹp mắt lắm. Việc đưa các module vào cũng khá phức tạp và dễ gây lỗi. Chưa hoàn chỉnh về mặt công nghệ. Hiếm khi tạo được một giao diện cân đối.

Nhận xét: Có vẻ Vietspace muốn hướng tới lứa tuổi teen bằng bảng màu sặc sỡ, tuy tuổi teen thích các tone màu sáng, sống động nhưng cũng cần hài hòa hơn.


ClipVN (clip.vn)

Ưu điểm: clip.vn có cấu trúc site không khác youtube là mấy, nhưng việc cung cấp thêm nhiều tính năng như MyTV, nhóm, sổ lưu niệm đem lại cho clip một bản sắc riêng và góp phần tăng thêm tính xã hội của site.

Nhược điểm: Dễ đụng chạm đến một số vấn đề là bản quyền và nội dung. Nội dung clips upload cần có thời gian kiểm duyệt trước khi đăng tải.

Nhận xét: clipvn ra đời rất đúng thời điểm, khi thị trường quảng cáo trực tuyến tại Việt Nam đang rất sôi động và còn nhiều tiềm năng khai thác. Nếu chỉ tính riêng về lĩnh vực quảng cáo thì tin rằng clip có lợi thế hơn nhiều so với các mạng xã hội khác.


Thanh Thúy (Bài đăng trên Tạp chí XHTT - Sức Mạnh Số tháng 06/2008)

No comments:

Post a Comment