Thể thao số Việt Nam khi nào vươn ra biển lớn?

Khởi nghiệp

Thể thao số hay thể thao điện tử (e-Sports) đang được coi là một xu hướng giải trí tinh thần, trí tuệ mới. Năm 2008 đánh dấu sự nở rộ của thể thao điện tử Việt Nam với sự xuất hiện của rất nhiều game và thể loại game mang tính chất thể thao. Tuy nhiên, tất cả vẫn còn diễn ra chậm, hẹp, mang nhiều tính tự phát, co cụm và chưa được nhìn nhận dù trình độ của các game thủ trong nước không hề thua so với một số quốc gia có nền e-Sports phát triển. Nhưng sau những khó khăn bước đầu trong giai đoạn dò đường chập chững, nền thể thao điện tử Việt Nam bắt đầu có những dấu hiệu khả quan hơn.

Đầu năm 2008, Thứ trưởng Nguyễn Danh Thái của Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch đã ký quyết định thành lập Hiệp hội Thể thao điện tử và giải trí Việt Nam sắp được ra mắt trong tháng 7/2008. Sự hình thành của hiệp hội này sẽ tạo ra bước đột phá trong lĩnh vực hãy còn mới mẻ này. Và OCA (Ủy ban Olympic Châu Á) đã phê duyệt đề án đưa Sport Game vào thi đấu tại Đại hội thể thao trong nhà Châu Á lần thứ 3 (Asian Indoor Games III), sẽ được tổ chức tại Việt Nam vào tháng 10.2009. Đây cũng là cú “hích” mới cho loại hình này, và với Việt Nam càng thuận lợi khi do chúng ta làm chủ nhà. Ngoài ra năm học 2008 - 2009, các trường thể dục thể thao của nước ta đã đưa môn thể thao giải trí vào chương trình đào tạo chính thức. Trong đó đáng chú ý trường ĐH TDTT TPHCM sẽ liên kết quốc tế để mở chuyên ngành Quản lý thể thao giải trí, còn với trường ĐH TDTT Đà Nẵng thì Thể thao giải trí là một môn chuyên sâu thuộc chuyên ngành Giáo dục thể chất.

Những động thái tích cực này chắc chắn sẽ góp phần thúc đẩy thể thao điện tử Việt Nam phát triển nhanh chóng và đi đúng hướng để có thể theo kịp với đà phát triển của thể thao điện tử thế giới. Vì vậy, tuy xuất hiện muộn nhưng rõ ràng E-Sport tại Việt Nam đang được định hình và phát triển rất mạnh mẽ, ngày càng được sự ủng hộ từ phía cộng đồng người chơi và các đối tác trong cũng như ngoài nước. Hơn nữa, tiềm năng kinh tế trong việc phát triển E-Sport games rất lớn, mang lại cả giá trị xã hội và kinh tế, kỹ thuật, công nghệ cao.

Qua quá trình hình thành và phát triển nhanh chóng, có thể thấy thể thao điện tử đang dần khẳng định vị trí quan trọng của mình trong cộng đồng thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Mỗi giải đấu, mỗi đấu trường là nơi các game thủ được thể hiện sức mạnh, sự khéo léo, đầu óc chiến thuật, tinh thần đồng đội cũng như tinh thần thể thao (fairplay). 

Cần có cái nhìn khách quan 

Đã có nhiều ý kiến xoay quanh vấn đề về thể thao điện tử. Có người cho rằng thể thao điện tử mang trong bản thân mình tính bạo lực, chứa đựng những yếu tố có hại cho cộng đồng, đặc biệt là ảnh hưởng xấu tới giới trẻ vì có tính đối kháng cao, đặc biệt là game bắn súng tuyên truyền cho việc bắn giết. Cái nhìn của xã hội hiện nay về hình thức giải trí này còn tương đối khắt khe. Nhưng xu hướng yêu thích và ủng hộ thể thao điện tử trên thế giới đã trở thành cao trào. Ngay cả tại Việt Nam, đầu năm 2008, cùng một thời điểm, 3 game bắn súng của những nhà phát hành game lớn như VinaGame, FPT, VTC… cùng được phát hành. Nhưng chỉ cần một sai sót trong những yếu tố định hướng phát triển của một nhà phát hành sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực rất đáng kể tới số đông và sự phát triển của ngành công nghiệp giải trí trực tuyến tại Việt Nam nói chung và ngành thể thao điện tử mới vừa hình thành nói riêng.

Thực ra trong cuộc sống, mọi vấn đề đều có tính hai mặt. Cái chính là ý thức nhìn nhận và cách tiếp cận của con người như thế nào sẽ làm nên mặt trái hay phải của nó. Và thể thao điện tử cũng vậy, nó tùy thuộc vào ý thức của người tham gia và định hướng tiếp cận thị trường của những nhà phát hành game. Việc thay đổi những quan niệm tiêu cực về thể thao điện tử đòi hỏi chính cả sự đổi mới tích cực không ngừng trong bản thân thể thao điện tử và cả chính cách nhìn nhận biện chứng từ con người.

Thể thao điện tử là một hình thức giải trí tinh thần đòi hỏi tính đồng đội, chiến thuật và sự linh hoạt của những “vận động viên chuyên nghiệp”. Sự chuyên nghiệp còn được thể hiện qua tinh thần luyện tập tích cực, có mục tiêu cao nhằm xây dựng một sự nghiệp thi đấu thành công qua việc thể hiện tài năng tại những giải đấu nhỏ trong game và vươn xa ra quốc tế. Bên cạnh đó, người chơi cũng sẽ được vận dụng tối đa khả năng trí tuệ của mình trong các trò chơi chiến thuật. Đó chính là mục đích cao hơn tất cả mà thể thao điện tử mong muốn vươn tới, vượt qua những rào cản định kiến hay những mặt trái còn tồn tại của nó.

Vậy câu hỏi đặt ra: “Nền thể thao số Việt Nam khi nào vươn ra biển lớn?”. Có lẽ trước tiên là từ sự chuyên nghiệp của từng game thủ. Chuyên nghiệp trong cả tập luyện lẫn thi đấu. Trình độ của một game thủ được quyết định chính bằng sự tập luyện nghiêm túc và theo một phương pháp khoa học nhất. Điều này tưởng chừng như đơn giản nhưng không hề dễ dàng chút nào. Nó đòi hỏi một lòng đam mê, một nhiệt huyết thật sự và một thái độ nghiêm chỉnh.

Có thể nói, thể thao điện tử Việt Nam đang bước những bước đi rất vững chắc trên con đường khẳng định mình trên bầu trời game rộng lớn của thế giới. Đó không đơn thuần chỉ là những cuộc thi đấu với tính giải trí thông thường, mà còn là cơ hội để người Việt Nam khẳng định trí tuệ Việt. Chính vì vậy, cần phải định hướng người chơi E-Sport games làm sao cho đúng với thuần phong mỹ tục, văn hóa Việt Nam, vừa tạo ra sân chơi lành mạnh, bổ ích và hấp dẫn cho các game thủ.

Thanh Thúy

Bài đăng trên Tạp chí XHTT - Sức Mạnh Số tháng 06/2008)